“Eşikler aşıldıktan sonra harekete geçmek çok geç olur”
İklim krizine ilişkin endişeler giderek derinleşirken, 160 bilim insanının katkısıyla hazırlanan yeni bir rapor, dünyanın geri dönüşü olmayan bir tehlike bölgesine girdiğini ortaya koydu. Uzmanlara göre bu süreç, sert kışlar, deniz seviyesinin yükselmesi ve küresel gıda krizleri gibi yıkıcı sonuçlar doğurabilir.
Exeter Üniversitesi’nden Prof. Tim Lenton liderliğinde hazırlanan Global Tipping Points (Küresel Eşik Noktaları) raporu, gezegenin ilk kez bir “iklim eşiği noktası”nı aştığını ortaya koydu. Bu da bazı ekosistemlerin artık kalıcı biçimde zarar gördüğü anlamına geliyor.
Mercan Resifleri “Benzeri Görülmemiş” Şekilde Yok Oluyor
Raporda, sıcak su mercan resiflerinin büyük ölçüde çöktüğü vurgulandı.
Küresel sıcaklık artışı 1,4°C seviyesine ulaşırken, mercan resiflerinin dayanabileceği sınırın 1 ila 1,5°Carasında olduğu belirtildi. Bilim insanlarına göre, resiflerin hayatta kalabilmesi için sıcaklığın 1,2°C’nin altına çekilmesi gerekiyor.
2023–2025 arasında tarihin en büyük mercan beyazlamasının yaşandığına dikkat çeken rapor, resiflerin “benzeri görülmemiş şekilde yok olduğunu” bildirdi.
Kutup Buzulları ve Amazon Ormanları Tehlikede
Rapor, yalnızca deniz ekosistemlerinin değil, kutuplardaki buzulların da geri dönüşsüz bir erime sürecine girdiğini ortaya koyuyor. Bu durumun metrelerce deniz seviyesi yükselmesine yol açabileceği belirtiliyor.
Ayrıca, Amazon ormanlarının çöküşü ve Atlantik Akıntı Sistemi (AMOC)’nin 2°C’nin altında bile durma olasılığı, küresel gıda ve su güvenliğini tehdit ediyor.
Uzmanlara göre bu gelişmeler, Avrupa’da sert kışlar ve dünya genelinde gıda krizleri anlamına gelebilir.
“Eşikler Aşıldıktan Sonra Harekete Geçmek Çok Geç Olur”
Raporda, sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar yarıya, 2050’ye kadar sıfıra indirilmesi gerektiği vurgulandı.
“Eşikler aşıldıktan sonra harekete geçmek çok geç olur” uyarısında bulunan bilim insanları, önleyici politikaların ve sürdürülebilir dönüşümün tek güvenli strateji olduğunu belirtiyor.
Umut Işığı: Güneş Enerjisi ve Elektrikli Araçlar
Karanlık tabloya rağmen rapor, insanlığın dönüşüm gücüne dikkat çekiyor. Güneş enerjisi, rüzgâr santralleri ve elektrikli araçların yaygınlaşması, gezegenin hâlâ kurtarılabileceğini gösteren “olumlu eşik noktaları” olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Sözcü
