Letonya Parlamentosu, 13 saat süren yoğun tartışmaların ardından İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeyi öngören yasayı onayladı. Cumhurbaşkanı Rinkevics’in kararı onaylaması halinde Letonya, sözleşmeden ayrılan ilk Avrupa Birliği ülkesi olacak.
Letonya Parlamentosu, kadına yönelik şiddetle mücadeleyi amaçlayan İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeyi öngören yasa tasarısını kabul etti.
13 saat süren hararetli görüşmelerin ardından yapılan oylamada 56 milletvekili çekilme yönünde, 32 milletvekili ise kalma yönünde oy kullandı. İki milletvekili çekimser kaldı.
Bu kararın yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics’in onayı gerekiyor. Rinkevics yasayı imzalarsa, Letonya İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen ilk Avrupa Birliği üyesi ülke olacak.
Tartışmalı Oylama: Muhalefet ve Hükümet Arasında Derin Ayrılık
İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme süreci, muhalefet milletvekillerinin eylül ayında başlattığı bir girişimle gündeme geldi.
Süreç, Başbakan Evika Silina’nın merkez sağ koalisyon hükümeti içinde de görüş ayrılıklarına neden oldu. Silina’nın partisi çekilme kararına karşı çıkarken, koalisyon ortağı Yeşiller ve Çiftçiler Birliğisürece destek verdi.
Başbakan Silina, sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda, “Yardım isteyecek kadar cesur olan kadınlar şimdi deneyimlerinin siyasi savaşlar için kullanıldığını görüyor. Bu çok zalimce,” ifadelerini kullanarak kararı sert biçimde eleştirdi.
İstanbul Sözleşmesi Nedir?
Resmî adıyla “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi”, 2011 yılında İstanbul’da imzalandığı için “İstanbul Sözleşmesi” olarak biliniyor.
Sözleşme, 2014 yılında yürürlüğe girdi ve Avrupa Birliği dahil olmak üzere 34 ülke tarafından onaylandı.
Sözleşmeyi ilk imzalayan ülke olan Türkiye, 2021 yılında anlaşmadan çekilmişti.
Toplum İkiye Bölündü: Sokaklarda Protestolar
Letonya’nın başkenti Riga’da, çarşamba akşamı Parlamento önünde düzenlenen gösterilere 5 binden fazla kişi katılarak karara tepki gösterdi.
Bir gün sonra düzenlenen ve çekilme kararını destekleyen gösteriye ise yalnızca yaklaşık 20 kişi katıldı.
Uluslararası Tepkiler: Kadın Hakları Örgütlerinden Uyarı
Uluslararası kadın hakları kuruluşu Equality Now temsilcisi Tamar Dekanosidze, Letonya’daki oylama sonrası yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Bu karar sadece Letonya’daki kadınları ve kız çocuklarını tehlikeye atmakla kalmıyor; Avrupa ve Orta Asya’daki insan hakları karşıtı hareketleri cesaretlendiriyor. Aynı zamanda demokratik değerlerden uzaklaşan hükümetlerin otoriter eğilimlerini güçlendiriyor.”
Cumhurbaşkanının Kararı Bekleniyor
Cumhurbaşkanı Edgars Rinkevics, kararın uygulanabilmesi için yasayı imzalamak zorunda. Rinkevics, yerel basına yaptığı açıklamada parlamento kararını veto etmeyeceği yönünde sinyaller verdi.
Eğer imza süreci tamamlanırsa, Letonya İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen ilk AB ülkesi olarak tarihe geçecek.
Kaynak: Gazetepencere
